Rota virüsü, dünya genelinde her yıl yüz on bir milyonun üzerinde gastroenterit (mide-bağırsak enfeksiyonu) vakasına ve yaklaşık altı yüz bin ölüm vakasına neden olan bir virüstür. Bu ölümlerin %82'si gelişmekte olan ülkelerde görülmektedir ve bu da her gün yaklaşık olarak bin iki yüz beş çocukluk çağı ölümüne eşdeğerdir. Gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelerde rota virüsü hastalığının görülme oranı benzer düzeyde olup, bu hastalığın yalnızca su kalitesi, sağlık önlemleri veya hijyen koşullarının iyileştirilmesi yoluyla kontrol altına alınamayacağı düşünülmektedir. Şiddetli rota virüsü gastroenteritinin mevcut tedavisi sıvı ve elektrolit kaybının önlenmesiyle gerçekleştirilir. Bu tedavi, ölümcül ve şiddetli enfeksiyon sayısının azaltılmasına yardımcı olur ancak özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki ölüm oranları kabul edilemeyecek kadar yüksektir. Bu bulgular, gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelerde yüksek hastalık düzeyi ve bunun getirdiği maliyetle birlikte, rota virüsü hastalığını önlemek için yeni ve daha etkin halk sağlığı stratejilerine önemle ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir. Aşılamanın, şiddetli rota virüsü hastalığı üzerinde önemli derecede etkili olan tek kontrol yöntemi olduğu bilinmektedir.

Rota virüsüne karşı geliştirilen ilk aşı, 2000'li yılların ortasında rutin olarak uygulanmaya başlamıştır. 1990'lı yıllarda aşının ilk geliştirildiği dönemde, rota virüs enfeksiyonu gibi aşının da yan etkileri olarak invaginasyonlar (bağırsak düğümlenmeleri) gözlemlenmiştir. Fakat bu durum, daha çok sekiz aydan büyük çocuklarda uygulanan aşı denemelerinde ortaya çıkmıştır. Daha sonraki denemelerde aşının en etkili olduğu ve en az yan etkinin görüldüğü yaşın altı ay altındaki bebekler olduğu belirlenmiştir. Gelişmekte olan ülkelerden Brezilya ve Arjantin gibi ülkelerde rota virüsü aşısı rutin aşı programlarına girmiş olup, hastalıktan dolayı hastaneye yatış ve bu hastalıktan gerçekleşen ölümlerde ciddi bir düşüş görülmüştür.

Rota virüsü aşısı, altı aydan küçük bebeklere en az dört, en fazla sekiz hafta aralıklarla iki doz olarak uygulanabilir. Altı aylık olmadan aşılama tamamlanmalıdır. Yani bebek beş aylıkken ilk doz yapılması durumunda, altı aylıkken ikinci doz yapılamaz ve dolayısıyla ilk dozun da yapılmaması gerekir. İdeal aşılama, ikinci ve üçüncü aylarda başlamalıdır. Aşı oral (ağız yolu ile) olarak uygulanır ve aşıdan sonra beslenme hemen mümkündür. Diğer aşılarla birlikte yapılabilir ve aşıların birbiriyle uyumsuzluğu yoktur. Aşıdan sonra bebek kusarsa, aşının tekrarlanmasına gerek yoktur; vücut içinde kalan birkaç damla bile koruyuculuk sağlamaya yeterlidir.

Aşının ciddi yan etkileri yoktur. Altı aydan küçük bebeklerde uygulanan rota virüsü aşısına bağlı bağırsak düğümlenmesi sıklığı, hastalığa bağlı görülen bağırsak düğümlenmesi sıklığından bile daha azdır. Güvenilirliği yaklaşık %100 iken, koruyuculuğu da %100 civarındadır.

Ülkemizde rota virüsü aşısı üreten iki firma bulunmaktadır. Bunlardan biri GlaxoSmithKline olup, ürettiği rota virüsü aşısının piyasa adı Rotarix'dir. Kullanımı, ikinci ve dördüncü aylarda veya üçüncü ve beşinci aylarda yapılmaktadır. Rotarix aşısının ilk kullanım süresi, on ikinci hafta olduğunda yapılabilir ve üç aydan sonra kullanılmamalıdır.

Rota virüsü aşısı üreten bir diğer firma ise Amerikan markası olan Merck Sharp & Dohme'un Rotateq adlı aşısıdır. Bu aşıda ise dozlar iki, dört ve altıncı aylarda ya da üç, beş ve yedinci aylarda uygulanabilir.

Rota virüsü aşısı hakkında dikkat edilmesi gereken son husus, aşının bebeğin en geç otuz iki haftalık olduğu dönemde tamamlanması gerektiğidir. Daha ileri bir yaşta başlamak uygun değildir.